فتق مغبنی (هرنی اینگواینال)
مرور کلی:
فتق مغبنی زمانی رخ می دهد که بخشی از روده از طریق یک نقطه ضعیف در عضلات شکم بیرون بزند. برآمدگی ایجاد شده می تواند دردناک باشد، به خصوص زمانی که سرفه می کنید، خم می شوید یا یک جسم سنگین را بلند می کنید. با این حال، بسیاری از فتق ها باعث درد نمی شوند. فتق مغبنی لزوما خطرناک نیست. با این حال، به خودی خود بهبود نمی یابد و می تواند منجر به عوارض تهدید کننده زندگی شود. پزشکان جراحی را برای رفع فتق اینگوینال که دردناک یا بزرگ شده است توصیه می کند. جراحی فتق مغبنی یک روش جراحی رایج است.
علایم:
برآمدگی در ناحیه دو طرف استخوان شرمگاهی، که در حالت ایستاده آشکارتر می شود، به خصوص اگر سرفه یا فشار آورید.
احساس سوزش یا درد در برآمدگی به وجود امدهش
درد یا ناراحتی در کشاله ران، به خصوص هنگام خم شدن، سرفه کردن یا بلند شدن
احساس سنگینی یا کشش در کشاله ران
گاهی اوقات درد و تورم در اطراف بیضه ها به هنگامی که روده بیرون زده به داخل کیسه بیضه وارد می شود، ایجار می شود
علایم فتق مغبنی در کودکان:
فتق مغبنی در نوزادان و کودکان ناشی از ضعف دیواره شکم است، که در بدو تولد وجود دارد. گاهی اوقات فتق تنها زمانی قابل مشاهده است که یک نوزاد در حین اجابت مزاج گریه یا سرفه می کند یا زور می زند. او ممکن است تحریک پذیر باشد و کمتر از حد معمول اشتها داشته باشد.
در کودک بزرگتر، فتق زمانی که کودک سرفه میکند، در حین اجابت مزاج فشار میآورد یا برای مدت طولانی میایستد، بیشتر آشکار میشود.
علایم خطر:
اگر برآمدگی فتق قرمز، بنفش یا تیره شده باشد یا اگر متوجه علائم یا نشانه های دیگری از فتق محبوس شده (اینکانسره) شدید حتما به پزشک مراجعه کنید.
اگر برآمدگی دردناک یا قابل توجهی در کشاله ران خود در دو طرف استخوان شرمگاهی دارید، به پزشک مراجعه کنید. این برآمدگی زمانی که ایستاده اید بیشتر قابل توجه است.
اگر نتوانید فتق را به داخل فشار دهید، محتویات فتق ممکن است در دیواره شکم به دام افتاده باشد (حبس شود). فتق حبس شده می تواند جریان خون را به بافتی که به دام افتاده است قطع کند. فتق حبس شده در صورت عدم درمان می تواند سبب مرگ شود.
علائم و نشانه های فتق خفه شده عبارتند از:
حالت تهوع، استفراغ
تب
درد ناگهانی که به سرعت تشدید می شود
برآمدگی فتق که قرمز، بنفش یا تیره می شود
ناتوانی در اجابت مزاج یا دفع گاز
دلایل:
در بعضی موارد ممکن است علت خاصی نداشتنه باشد
افزایش فشار داخل شکم
یک نقطه ضعیفی در شکم که از قبل وجود داشته
زور زدن در هنگام اجابت مزاج یا ادرار
فعالیت شدید
بارداری
سرفه یا عطسه مزمن
در بسیاری از افراد، ضعف دیواره شکم که منجر به فتق مغبنی میشود، قبل از تولد اتفاق میافتد. سایر فتق های مغبنی در زمانی که عضلات شکم به دلیل افزایش سن، فعالیت بدنی شدید،سرفه های شدید بخصوص در افراد سیگاری ضعیف می شوند، ایجاد می شوند. همچنین ممکن است در دوران سالمندی به ویژه پس از جراحت یا جراحی شکم، نقاط ضعفی در دیواره شکم ایجاد شود.
عوامل خطر:
جنسیت: مردان هشت برابر بیشتر از زنان در معرض ابتلا به فتق مغبنی هستند.
با افزایش سن، عضلات ضعیف می شوند.
سابقه خانوادگی
سرفه های مزمن به دنبال سیگار کشیدن
یبوست که باعث زور زدن در هنگام اجابت مزاج می شود.
بارداری می تواند عضلات شکم را ضعیف کرده و باعث افزایش فشار داخل شکم شما شود.
زایمان زودرس و وزن کم هنگام تولد: فتق مغبنی در نوزادانی که نارس یا با وزن کم به دنیا می آیند بیشتر دیده می شود.
فتق مغبنی قبلی . حتی اگر فتق قبلی شما در دوران کودکی رخ داده باشد، شما در معرض خطر ابتلا به فتق مغبنی دیگری هستید.
عوارض:
فشار بر بافت های اطراف، باعث می شود که اکثر فتق های مغبنی که با جراحی ترمیم نشده اند، به مرور زمان بزرگ شوند. در مردان، فتق های بزرگ می توانند به داخل کیسه بیضه کشیده شوند و باعث درد و تورم شوند.
فتق محبوس شده: اگر محتویات فتق در نقطه ضعیف دیواره شکم گیر کند، محتویات آن می تواند روده را مسدود کند و منجر به درد شدید، حالت تهوع، استفراغ و ناتوانی در اجابت مزاج یا دفع گاز شود. فتق حبس شده می تواند جریان خون بخشی از روده شما را قطع کند و منجر به مرگ بافت روده آسیب دیده شود. فتق حبس شده تهدید کننده زندگی است و نیاز به جراحی فوری دارد.
پیشگیری:
شما نمی توانید از نقص مادرزادی که شما را مستعد ابتلا به فتق اینگوینال می کند جلوگیری کنید. با این حال، میتوانید فشار روی عضلات و بافتهای شکم خود را کاهش دهید. مثلا:
وزن مناسب داشته باشید.
غذاهای پر فیبر مصف کنید. میوه ها، سبزیجات و غلات کامل حاوی فیبر هستند که می تواند به جلوگیری از یبوست و زور زدن کمک کند.
اجسام سنگین را با احتیاط بلند کنید یا از بلند کردن سنگین خودداری کنید. اگر باید چیزی سنگین بلند کنید، همیشه از زانو خم شوید، نه از کمر.
ترک سیگار: سیگار علاوه بر نقش آن در بسیاری از بیماری های، اغلب باعث سرفه مزمن می شود که می تواند منجر یا تشدید فتق مغبنی شود.
تشخیص:
معاینه برای تشخیص فتق اینگوینال لازم است. پزشک شما برآمدگی در ناحیه کشاله ران را بررسی می کند. از آنجایی که ایستادن و سرفه میتواند فتق را برجستهتر کند، از شما خواسته میشود که بایستید و سرفه کنید یا زور بزنید. پزشک ممکن است برای تشخیص از سونوگرافی ، سی تی اسکن یا MRI کمک بگیرد.
درمان:
گاهی پوشیدن ساپورت های حمایتی و شکم بند جهت تسکین درد فتق های کوچک کمک کننده است که باید تحت نظر پزشک باشد.
فتق های بزرگ یا دردناک معمولاً برای تسکین ناراحتی و جلوگیری از عوارض جدی نیاز به جراحی دارند.
دو نوع کلی از عمل های فتق وجود دارد: ترمیم فتق به روش جراحی باز و ترمیم فتق با حداقل تهاجم (جراحی لاپاراسکوپی)
ترمیم فتق به روش جراحی باز
در این روش، که ممکن است با بی حسی موضعی و آرام بخش یا بیهوشی عمومی انجام شود، جراح برشی را در کشاله ران شما ایجاد می کند و بافت بیرون زده را به داخل شکم شما فشار می دهد. سپس جراح ناحیه ضعیف شده را می دوزد و اغلب آن را با مش مصنوعی (هرنیوپلاستی) تقویت می کند. سپس دهانه با بخیه، منگنه یا چسب جراحی بسته می شود. پس از جراحی، شما تشویق خواهید شد تا در اسرع وقت حرکت داشته باشید، اما ممکن است چندین هفته طول بکشد تا بتوانید فعالیت های عادی خود را از سر بگیرید.
ترمیم فتق به روش جراحی کم تهاجمی
در این روش که نیاز به بیهوشی عمومی دارد، جراح از طریق چندین برش کوچک در شکم، جراحی را انجام می دهد.. از گاز برای باد کردن شکم استفاده می شود تا اندام های داخلی راحت تر دیده شوند. یک لوله کوچک مجهز به یک دوربین کوچک (لاپاراسکوپ) در یک برش قرار داده می شود. جراح با هدایت دوربین، ابزارهای کوچکی را از طریق برش های کوچک دیگر وارد می کند تا فتق را با استفاده از مش مصنوعی ترمیم کند.
افرادی که ترمیم با حداقل تهاجم انجام می دهند ممکن است بعد از جراحی ناراحتی و اسکار کمتری داشته باشند و سریعتر به فعالیت های عادی بازگردند. جراحی فتق کم تهاجمی به جراح امکان می دهد از بافت اسکار ناشی از ترمیم فتق قبلی جلوگیری کند، بنابراین ممکن است انتخاب خوبی برای افرادی باشد که فتق آنها پس از جراحی باز فتق عود می کند. همچنین ممکن است برای افراد مبتلا به فتق در هر دو طرف بدن (دو طرفه) انتخاب خوبی باشد.