سنگ های ادرای ممکن است در کلیه ها ، حالب، مثانه یا مجرای ادراری باشند.کلیه ها نقش تنظیم آب  و املاح بدن را بر عهده دارند و این کار خیلی به دقت انجام می شود و بی آبی زیاد ممکن است عوارض جبران ناپذیری داشته باشد.روزه گرفتن در افرادی که کلیه های سنگ ساز دارند مانند این است که داخل یک لیوان به طور مداوم شکر اضافه کنیم . ابتدا شکر در آب محلول است ولی بعد از مدتی دیگر شکر حل نمی شود و به شکل کریستال یا جامد در می آِید در این مرحله می گوییم که آب از شکر اشباع شده است. این مکانیسم در کلیه های سنگ ساز نیز صادق است . وقتی املاح به صورت اشباع دربیایند کریستالیزه و به سنگ  تبدیل می شوند. شایع ترین نوع سنگ ادراری ،اگزالات و فسفات کلسیم است .اگزالات محلول در ادرار دفع می شود ولی اگر مقدار آب موجود در کلیه کم باشد اگزالات به سنگ تبدیل می شود .به طور کلی سنگ ها در ابتدا بسیار ریز هستند و حجم ادرار زیاد می تواند به راحتی این سنگ ها را دفع کند ولی رسوب سنگ های ریز در کلیه باعث بزرگ تر شدن آن ها می شود.

برخلاف تصور عموم ، کلسیم نقش چندانی در تشکیل سنگ های ادراری ندارد و افرادی که سنگ های کلسیمی سیستم ادراری دارند محدودیتی در مصرف لبنیات ندارند و فقط باید از مواد غذایی حاوی اگزالات کمتر استفاده کنند روزه داری در ماه رمضان برای افرادی که سابقه سنگ ادراری دارای چند اصل مهم است:

– سابقه سنگ کلیه مانعی برای روزه گرفتن محسوب نمی شود اما افرادی هستند که سنگ سازی فعال دارند .یعنی در عرض هر 6 ماه ،2 بار سنگ دفع می کنند.چنین افرادی اگر مایعات کافی مصرف نکنند کلیه به سرعت ها سنگ می سازد پس نباید در فصل گرما دچار کم آبی شوند. سنگ حالب یک مشکل اورژانسی است و اگر در حالب بماند کلیه را از بین می برد روزه گرفتن تا درمان کامل و خروج سنگ باید به تاخیر افتد. اگر سنگ بزرگ باشد و کل حالب را مسدود کند کلیه در عرض 8 هفته از بین می رود .در افرادی که سنگ کلیه از نوع عفونی دارند و افرادی که جنس سنگ شان از نوع سیستثین است (این نوع سنگ ها با کم آبی بسرعت تشکیل می شوند ،بیمارانی که به تازگی دچار سنگ کلیه شده اند و درمان هم صورت گرفته است و در حال حاضر کلیه سنگ ندارد ، افرادی که یک کلیه را به دلیل سنگ کلیه از دست داده اند ، افرادی که به علت وجود سنگ کلیه بیش از 50درصد از عملکرد کلیه های خود را از دست داده اند و بیمارانی که برای بار اول در ماه رمضان دچار سنگ کلیه شده اند روزه گرفتن برای آنها ممنوع است اما افرادی که سنگ منفرد به مدت چند سال در کلیه شان دارند می توانند روزه بگیرند مشروط بر اینکه مابین افطار و سحر حداقل 8 لیوان آب بنوشند . بیمارانی که یک بارسابقه سنگ کلیه دارند هم می توانند روزه بگیرند ولی آن گروه نیز باید بین افطار و سحر به میزان کافی مایعات دریافت کنند.البته تاکنون ثابت نشده  که روزه داری فرد را مستعد سنگ کلیه کند چون سنگ کلیه یک بیماری ژنتیکی است و افرادی که سنگ دارند ژن معیوب را دارند.

– روزه گرفتن بستگی به شرایط کاری ،فعالیت روزانه و میزان دفع مایعات نیز دارد.میزان دفع آب بدن یک کارگر ساختمانی چندین برابر یک کارمند اداری است که جلوی کولر نشسته است .

– نوع عملکرد کلیه و سالم بودن آن ها بسیار مهم است افرادی که به بیماری های کلیوی مبتلا هستند حتما باید قبل از روزه داری با پزشک معالج مشورت کنند همچنین افرادی که دچار نارسایی کلیه هستند .

– سن ،جنس،چگونگی سابقه سیستم ادراری ،نوع درمان ( جراحی،لیزر،دفع خود به خود)،شغل بیمار ،بیماری های همراه با سنگ ادرارمثل دیابت و ….چگونگی عملکرد کلیه،میزان آسیب به کلیه ،تک کلیه بودن بیمار ،محل سنگ ،اندازه،تعداد و جنس سنگ ها ،میزان فعالیت روزانه ،نوع رژیم غذایی ، مایعات مصرفی ،داروهای مصرفی بیمار و …….از موارد مهمی هستند که پزشکان باید نسبت به آن توجه داشته باشند