التهاب معده (گاستریت)

مرور کلی:

التهاب مخاط داخلی معده: التهاب معده، اغلب در نتیجه عفونت با همان باکتری است که باعث ایجاد زخم معده می شود. استفاده منظم از برخی مسکن ها و نوشیدن بیش از حد الکل نیز می تواند در التهاب معده نقش داشته باشد.

التهاب معده ممکن است به طور ناگهانی (گاستریت حاد) ایجاد شود، یا با گذشت زمان به آرامی ظاهر شود (گاستریت مزمن). در برخی موارد، می تواند منجر به زخم و افزایش خطر ابتلا به سرطان معده شود. با این حال، برای اکثر مردم، التهاب معده جدی نیست و با درمان سریع بهبود می یابد.

علایم:

• درد یا سوزش دردناک یا سوء هاضمه در بالای شکم که ممکن است با خوردن بدتر یا بهتر شود
• حالت تهوع و استفراغ
• احساس پری در بالای شکم بعد از غذا خوردن
• ممکن است علامت خاصی نداشته باشد

دلایل:

ضعف ها یا آسیب به سد مخاطی که از دیواره معده شما محافظت می کند، به سیستم گوارشی شما و دیواره داخلی معده شما آسیب می رساند. تعدادی از بیماری ها و شرایط می توانند خطر ابتلا به تورم معده را افزایش دهند ، از جمله بیماری کرون و سارکوئیدوز ، وضعیتی که در آن مجموعه ای از سلول های التهابی در بدن رشد می کند.

عوامل خطر:

• عفونت باکتریایی: هلیکوباکتر پیلوری ریسک بروز التهاب معده را بالا می برد
• استفاده منظم از مسکن ها. مسکن های رایج، مانند آسپرین، ایبوپروفن و مشتقات آن و ناپروکسن می توانند باعث التهاب معده حاد و ورم معده مزمن شوند. استفاده منظم از این مسکن ها یا مصرف زیاد این داروها ممکن است یک ماده کلیدی را که به حفظ پوشش محافظ معده کمک می کند، کاهش دهد.
• سن بالا: افراد مسن بیشتر در معرض ابتلا به التهاب معده هستند زیرا مخاط معده با افزایش سن نازک می شود و افراد مسن بیشتر از جوانان در معرض عفونت هلیکوباکتر پیلوری یا اختلالات خود ایمنی هستند.
• مصرف زیاد الکل: الکل می تواند مخاط معده شما را تحریک و فرسوده کند وریسک ابتلا به التهاب معده را بالا ببرد.
• فشار و استرس شدید ناشی از جراحی بزرگ، آسیب، سوختگی یا عفونت های شدید می تواند باعث گاستریت حاد شود.
• التهاب معده ناشی از خودایمنی: بدنتان به سلول های شما حمله می کند.گاستریت خودایمنی بیشتر در افراد مبتلا به سایر اختلالات خود ایمنی از جمله بیماری هاشیموتو و دیابت نوع 1 شایع است و همچنین می تواند با کمبود ویتامین ب-12 همراه باشد.
• ایدز، بیماری کرون و عفونت های انگلی نیز می توانند باعث گاستریت شوند.

عوارض:

در صورت عدم درمان، التهاب معده ممکن است منجر به زخم معده و خونریزی معده شود. به ندرت، برخی از انواع گاستریت مزمن ممکن است خطر ابتلا به سرطان معده را افزایش دهند، به ویژه اگر مخاط معده بیش از حد نازک شود و تغییر در سلول های پوشش آن وجود داشته باشد.

اگر علیرغم درمان، علائم و نشانه های شما بهبود نیافت، به پزشک خود اطلاع دهید.

پیشگیری:

هنوز مشخص نیست که چگونه هلیکوباکتر پیلوری گسترش می یابد، اما شواهدی وجود دارد که می تواند از فردی به فرد دیگر یا از طریق آب و غذا آلوده منتقل شود. می توانید با شستن مکرر دستان خود با آب و صابون و خوردن غذاهایی که کاملاً پخته شده اند، از خود در برابر عفونت ها محافظت کنید.

تشخیص:

• آزمایش هلیکوباکتر: نوع آزمایش شما بستگی به شرایط شما دارد. این باکتری ممکن است در آزمایش خون، آزمایش مدفوع یا آزمایش تنفسی تشخیص داده شود.
• اندوسکوپی
• بلع باریم و انجام رادیوگرافی

 

درمان:

درمان بعضی از علت های ایجاد التهاب معده می تواند جلوی پیشرفت بیماری را بگیرد. برای مثال گاستریت حاد ناشی از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (ناپروکسن، ژلوفن و …) یا الکل ممکن است با قطع مصرف این مواد تسکین یابد.

داروهای مورد استفاده برای درمان گاستریت عبارتند از:

داروهای از بین برنده هلیکوباکتر: برای بیماری هلیکوباکتر پیلوری در دستگاه گوارش، پزشک ممکن است ترکیبی از آنتی بیوتیک ها مانند کلاریترومایسین و آموکسی سیلین  یا مترونیدازول  را برای از بین بردن باکتری توصیه کند. مطمئن شوید که نسخه کامل آنتی بیوتیک را معمولاً به مدت 7تا 14 روز مصرف می کنید.

داروهایی که تولید اسید را مسدود کرده و باعث بهبود می شوند: مهار کننده های پمپ پروتون با مسدود کردن عملکرد قسمتهایی از سلولهای تولید کننده اسید ، اسید را کاهش می دهند. این داروها شامل داروهای نسخه امپرازول، لانسوپرازول ، دکسلانزوپرازول (Dexilant) و پانتوپرازول است.

داروهایی برای کاهش تولید اسید: مسدود کننده های اسید میزان اسید آزاد شده در دستگاه گوارش را کاهش می دهد ، که  درد گاستریت را تسکین داده و باعث بهبود می شود. مسدود کننده های اسید شامل فاموتیدین ، سایمتیدین و نیزاتیدین هستند.