بارداری خارج رحمی

مرور کلی

بارداری با بارورشدن تخمک شروع می شود. به طور معمول، تخمک بارور شده به داخل رحم متصل می شود. حاملگی خارج رحمی زمانی اتفاق می افتد که تخمک بارور شده خارج از حفره اصلی رحم کاشته شود و رشد کند.

حاملگی خارج رحمی غالباً در لوله رحمی اتفاق می افتد که تخمک ها را از تخمدان ها به رحم منتقل می کند. به این نوع از حاملگی خارج رحمی، حاملگی لوله ای گفته می شود. گاهی اوقات، بارداری خارج رحمی در مناطق دیگر بدن مانند تخمدان، حفره شکم یا قسمت تحتانی رحم (دهانه رحم) و یا داخل شکم رخ می دهد.

حاملگی خارج رحمی نمی تواند به طور طبیعی پیش رود. تخمک بارور شده نمی تواند زنده بماند و در صورت عدم درمان به موقع، بافت در حال رشد ممکن است سبب خونریزی داخل شکم و تهدید کننده حیات مادر شود.

 

علائم

در ابتدا ممکن است هیچ علائمی مشاهده نکنید. با این حال، برخی از زنانی که بارداری خارج رحمی دارند، علائم اولیه بارداری را دارند. مانند: دوره قائدگی از دست رفته ، حساسیت به پستان و حالت تهوع.

اگر در این دوران تست بارداری دهید ، نتیجه مثبت خواهد بود..

 

هشدار زود هنگام بارداری خارج رحمی

معمولا اولین علائم هشدار دهنده بارداری خارج رحمی، تاخیر قائدگی، خونریزی واژینال و درد لگن است.

اگر خون از لوله فالوپ نشت کند، ممکن است شانه درد، درد منتشر شکمی، تنگی نفس و یا درد در حین اجابت مزاج داشته باشید. علائم  به محل جمع شدن خون و تحریک اعصاب بستگی دارد.

 

علائم اورژانسی

اگر تخمک بارور شده در لوله رحمی به رشد خود ادامه دهد، می تواند سبب پارگی لوله و خونریزی داخل شکمی گردد. از علائم این واقعه تهدید کننده زندگی می توان به سبکی شدید سر، غش و شوک اشاره کرد.

عوامل خطر

برخی از مواردی که احتمال بارداری خارج رحمی را برای شما بیشتر می کند عبارتند از:

• بارداری خارج رحمی قبلی
• التهاب یا عفونت: عفونت های منتقله از راه جنسی، مانند سوزاک یا کلامیدیا و یا عفونت های منتشر لگنی می توانند سبب التهاب در لوله ها و سایر اندام های مجاور شوند و خطر بارداری خارج رحمی را افزایش دهند.
• درمان های ناباروری: زنانی که از روش لقاح آزمایشگاهی (IVF) یا روش های درمانی مشابه استفاده می کنند، احتمال بارداری خارج رحمی دارند.
• جراحی لوله فالوپ
• روش های کنترل بارداری: اگر با وجودIUD  در محل خود باردار شوید، احتمال حاملگی خارج رحمی وجود دارد. بستن لوله، یک روش دائمی برای جلوگیری از بارداری می باشد، اگر بعد از این روش باردار شوید، احتمال این خطر برای شما افزایش می یابد. مصرف قرص های اورژانسی نیز سبب افزایش خطر حاملگی خارج رحمی می شود.
• سیگار کشیدن

 

عوارض

بارداری خارج رحمی می تواند سبب پارگی لوله فالوپ و منجر به خونریزی و مرگ شود.

تشخیص

روش های تشخیصی شامل معاینه لگن، تست حاملگی، آزمایش خون و سونوگرافی واژینال می باشد.

درمان

باتوجه به علائم و زمان بارداری خارج رحمی،  ممکن است با استفاده از دارو، جراحی لاپاراسکوپی و یا جراحی باز شکم انجام شود.

درمان دارویی

در صورتی که سن حاملگی کم (6 تا 8 هفته) و بدون خونریزی باشد اغلب با دارویی به نام متوتروکسات درمان می شود. این دارو رشد سلول را متوقف کرده و سلولهای موجود را حل می کند. روش تجویز دارو تزریقی می باشد و نیاز به بستری دارد. 48 ساعت پس از تزریق، پزشک آزمایش خون دیگری را برای تعیین میزان عملکرد درمان و در صورت نیاز به داروی بیشتر تجویز می کند. در صورت عدم درمان ممکن است کاندید عمل جراحی شوید. مدت بستری شما به نتایج آزمایش بستگی دارد ولی معمولا 48 ساعت تحت نظر می باشید.

روشهای لاپاراسکوپی

سالپنگوستومی، سالپینژکتومی و دوشیدن لوله فالوپ درگیر، اعمال جراحی هستند که برای درمان برخی از حاملگی های خارج رحمی استفاده می شوند. در این روش، یک شکاف کوچک در شکم، نزدیک ناف یا در ناف ایجاد می شود. در مرحله بعدی، پزشک شما از یک لوله نازک مجهز به لنز دوربین و نور (لاپاراسکوپ) برای مشاهده ناحیه لوله استفاده می کند.

در سالپینگوستومی، محصولات حاملگی خارج رحمی برداشته می شود و لوله به خودی خود بهبود می یابد. در سالپینژکتومی، محصولات حاملگی خارج رحمی و لوله خارج می شود. در روش دوشیدن لوله، بدون برش روی لوله محتویات آن خارج می شود.

اینکه چه روشی را پزشک انتخاب می کند به میزان خونریزی و آسیب و پارگی لوله بستگی دارد.

جراحی اورژانسی

اگر حاملگی خارج رحمی باعث خونریزی شدید شود، ممکن است به جراحی فوری نیاز داشته باشید. این کار می تواند به روش لاپاراسکوپی یا از طریق برش شکم (لاپاراتومی) انجام شود. در بعضی موارد می توان لوله رحمی را نجات داد. با این حال، به طور معمول، لوله پاره شده باید برداشته شود.

 

مراقبت های بعد از عمل

پس از عمل حدود 12 ساعت ناشتا باقی می مانید و سرم دریافت می کنید. سوند ادراری برای خروج ادرار به شما وصل می باشد. پس از گذشت این مدت رژیم مایعات در صورت تحمل شما شروع می گردد و سوند خارج می شود.

جابه جايي و انجام تنفس عميق پس از عمل، از عوارض عمل همانند تشكيل لخته، تجمع مايع در ريه و عفونت ريه جلوگيري مي كند. در هر ساعت 5 تا 10 تنفس عميق انجام دهيد و هر بار 3 تا 5 ثانيه نفس خود را نگه داريد.

براي پيشگيري از ايجاد لخته در پا پس از جراحي 5 تا 6 بار در روز پياده روي كنيد.

مراقبت در منزل

مراقبت از زخم

حتما دست هاي خود را قبل و بعد از تماس با محل عمل بشوييد.

تا زماني كه بخيه ها خارج نشده است از وان براي حمام استفاده نكنيد. معمولا از روز دوم پس از جراحي مي توانيد دوش بگيريد مگر اينكه به شما گفته شود كه اين كار را انجام ندهيد.

مقدار كمي ترشح از محل عمل طبيعي است. اما اگر خون زيادي در لباس هايتان مشاهده كرديد با جراح تماس بگيريد.

بخيه ها معمولا 7 تا 10 روز پس از عمل خارج مي گردد.

از پوشيدن لباس هاي تنگ و زبر اجتناب كنيد زيرا مدت ترميم زخم هاي شما را طولاني ميكند.

اجابت مزاج

بيهوشي و مصرف داروهاي ضد درد سبب يبوست مي گردد. حتما اجابت مزاج داشته باشید و روزانه 8 تا 10 ليوان آب ميل نماييد. رژيم غذايي پر فيبر مصرف کرده و در صورت عدم انجام اجابت مزاج از پزشك خود دارو دريافت کنید.

7 تا 10 روز پس از ترخیص با جواب پاتولوژی به پزشک خود مراجعه کنید.

 

سازگاری

زنان به طور معمول دارای دو لوله فالوپ می باشند. اگر یکی آسیب دیده یا برداشته شود، تخمک ممکن است با اسپرم در لوله دیگر بپیوندد و سپس به رحم منتقل شود.

اگر هر دو لوله رحمی آسیب دیده یا برداشته شده باشد، لقاح آزمایشگاهی (IVF) همچنان می تواند یک گزینه باشد. با استفاده از این روش تخمک های بالغ در آزمایشگاه بارور شده و سپس در رحم کاشته می شوند.

اگر سابقه بارداری خارج رحمی داشته باشید، خطر ابتلا مجدد در شما افزایش می یابد. اگر می خواهید دوباره باردار شوید، مراجعه منظم به پزشک بسیار مهم است.

 

در صورت داشتن علائم فوق با شماره 115 تماس بگیرید یا به بیمارستان بروید.

درد شدید در ناحیه شکم و لگن همراه با خون ریزی شدید

سرگیجه و تهوع

از دست دادن موقت هوشیاری