آیا چاقی با کمردرد ارتباط دارد؟
یکی از وظایف اصلی ستون مهره، انتقال وزن تنه از طریق لگن به اندام تحتانی و سپس زمین است. طبیعی است که با افزایش وزن تنه، نیروهای بیشتری از این ساختمان عبور کند. این نیروها میتوانند بهتدریج سبب اختلال در کارکرد آن و بعد از مدتی بروز آسیبهای ماندگار و تخریب در ساختارهای تشکیلدهنده ستون مهره شوند.
مکانیسمهای تاثیر چاقی بر کمردرد
چاقی و افزایش وزن میتوانند با مکانیسمهای مختلفی موجب کمردرد شوند. مهمترین این مکانیسمها عبارتند از:
تجمع چربی در شکم: با افزایش وزن، میزان زیادی چربی در شکم تجمع پیدا میکند. شکم بزرگ موجب میشود گودی کمر بیشتر شده و لگن به سمت جلو بچرخد. این افزایش تقعر در ستون مهره کمری موجب وارد شدن فشار بیش از حد به دیسک بین مهرهای و مفاصل بین مهرهها میشود.
فشار بر پایین ستون مهره: ناحیه کمر بیشترین تاثیر را از افزایش وزن میپذیرد. وزن زیاد تنه در این محل میتواند موجب فشار بیش از حد به مهرهها شود. این فشار بتدریج موجب خراب شدن دیسک بین مهرهها میگردد. خرابی دیسک کمکم موجب چروکیده شدن و کاهش ارتفاع دیسک شده و در نتیجه مهرهها به هم نزدیکتر میشوند.
آرتروز و ساییدگی مفاصل فاست (Facet): نزدیکی مهرهها به هم موجب افزایش فشار به مفاصل بین مهرهها میشود. فشار بیش از حد به این مفاصل بتدریج موجب بروز آرتروز و ساییدگی در آنها شده و نتیجه آن درد است.
افزایش احتمال بروز فتق دیسک: خرابی دیسک بین مهرهای زمینه را برای افزایش احتمال بروز فتق دیسک بین مهرهای افزایش میدهد.
التهاب بافتهای اطراف مهرهها: در افراد چاق به علت فشارهای زیادی که به مهرهها وارد میشود، بافتهای اطراف دچار التهاب میشوند. یکی از واکنشهای بدن به این التهاب، تولید بافت همبندی و استخوان اضافی است. این بافتهای اضافی در اطراف نخاع میتوانند فضای کانال نخاعی را کم کرده و موجب بروز بیماری تنگی کانال نخاعی شوند.
افزایش احتمال بروز اسپوندیلولیستزی: در افراد چاق احتمال بروز اسپوندیلولیستزی یا سر خوردن مهرهها هم بیشتر میشود.
کم تحرکی و ضعف عضلات: افراد چاق فعالیتهای فیزیکی کمتری دارند. این کمتحرکی بتدریج میتواند موجب ضعف عضلات ستون مهره و شکم شود. ضعیف شدن این عضلات از مهمترین علل شناخته شده در بروز کمردرد است.
نتیجهگیری
چاقی و افزایش وزن تاثیرات مخربی بر ستون مهره و کمر دارند و میتوانند موجب بروز و تشدید کمردرد شوند. از جمله مکانیسمهای این تاثیرات میتوان به افزایش فشار بر دیسکها و مفاصل بین مهرهای، التهاب بافتهای اطراف مهرهها، و ضعف عضلات اشاره کرد. برای کاهش ریسک بروز کمردرد، حفظ وزن مناسب، انجام تمرینات ورزشی منظم و تقویت عضلات ستون مهره و شکم بسیار مهم است. اگر از کمردرد رنج میبرید، مشاوره با یک پزشک یا فیزیوتراپیست میتواند کمککننده باشد.