سازمان ملل متحد (UN)، پانزدهم خرداد برابر با پنجم ژوئن را، «روز جهانی محیط زیست» نامگذاری کرده که این روز در ایران، آغاز یک هفته با همین عنوان است.
بخش محیط زیست سازمان ملل متحد (UNEP)، دستورالعملهای مربوط به محیط زیست را تنظیم میکند و پیادهسازی منسجم ابعاد محیط زیستی توسعه پایدار در سیستم این سازمان را، برعهده دارد و در نقش یک مدافع معتبر برای محیط زیست جهانی عمل میکند.
ماموریت UNEP این است که سیاستگزاریهای دولتها و مشارکت ملتها در مراقبت از محیط زیست را با ایدهپردازی، اطلاعرسانی و توانمند سازی مردم برای بهبود کیفیت زندگی خود و بدون به خطر انداختن نسلهای آینده،تشویق و ترغیب کند.
شعار روز جهانی محیط زیست در سال 2018 : غلبه بر آلودگی پلاستیک
انتخاب شعار«غلبه بر آلودگی پلاستیک» که به نوعی هدف حذف آلودگیهای پلاستیکی را دنبال میکند، فراخوانی برای اقدام همه ما در مبارزه با یکی از بزرگترین چالشهای محیط زیستی عصرحاضر است. برای برگزاری این رویداد بزرگ جهانی، هر سال یک کشور به عنوان میزبان برگزیده میشود که میزبان امسال روز جهانی محیط زیست، کشور هندوستان است.
پیام اصلی شعار انتخابی امسال این است که هر کدام از ما در زندگی روزمره خود، به روشهای ممکن تغییراتی ایجاد کنیم که از بار سنگین آلودگیهای پلاستیکی کاسته و زیستگاههای طبیعی، زندگی حیات وحش و محیط زیست خود را از خطرات ناشی از انباشت ظروف یکبار مصرف و کیسههای پلاستیکی نجات دهیم تا از این طریق، شاخصهای سلامت جوامع انسانی، گیاهی و جانوری را، بهبود بخشیم.
در عین حال باید بدانیم که بشر، در دنیای کنونی از پلاستیک استفادههای متعدد میکند که حذف بسیاری از آنها در عمل ممکن نیست اما با استفاده کردن از ظروف یکبار مصرف و کیسههای نایلونی، کار را به جایی رساندهایم که آثار بسیارناگواری در محیط زیست به جا گذاشته است.
در سراسر دنیا، در هر دقیقه یک میلیون بطری آب آشامیدنی تولید میشود و سالانه 500 میلیارد کیسهی پلاستیکی مورد استفاده قرار میگیرد. در مجموع میتوان گفت 50 درصد از مواد پلاستیکی که ما استفاده میکنیم، یکبار مصرف هستند.
همچنین نزدیک به یک سوم از بستهبندیهای پلاستیکی که استفاه میکنیم، از طریق سیستمهای جمعآوری زباله، جمع نمیشوند و این به معنی انباشته شدن آنها در خیابانها و در محیط اطراف ماست.
هر سال، نزدیک به 13 میلیون تن پلاستیک به اقیانوسها ریخته میشود که اثرات محیط زیستی زیانبار آنها بر بقای زیستمندان دریایی را شاهد هستیم. پلاستیکهایی که به اقیانوسها میرسند، میتوانند دو سرنوشت داشته باشند: یکی اینکه تا چهار بار در سال مورد استفادهی دوباره قرار بگیرند، و یا اینکه تا 1000 سال در اقیانوسها رها باشند تا روزی که تجزیه شوند.
پلاستیکها راه خود را به منابع آبی ما هم باز کرده و از این طریق، به بدنهای ما نیز راه پیدا کردهاند. پرسش این است که پلاستیکها چه صدماتی میتوانند به ما بزنند؟
دانشمندان هنوز در این خصوص اطمینان ندارند، ولی آنچه مشخص است اینکه پلاستیکها میتوانند در بردارنده مواد شیمیایی متعددی باشند که سمی و یا مخلِ عملکرد هورمونها هستند. پلاستیکها میتوانند به عنوان جاذب انواع آلایندهها مانند دی اکسینها، فلزات و آفتکشها عمل کنند.
روز جهانی محیط زیست، امسال این فرصت را برای هریک از ما فراهم کرده است تا به شیوههای مختلف بتوانیم با آلودگی پلاستیک در سراسر دنیا مبارزه کنیم.
پس هماکنون اقدام خود را آغاز کنیم:
*اگر نمیتوانیم از ظروف یکبار مصرف و کیسههای پلاستیکی، چند بار استفاده کنیم، از گرفتن یا خرید آنها اجتناب کنیم.
*از رستورانها و تهیه غذاها بخواهیم تا پلاستیک کمتری استفاده کنند.
*بهجای دریافت کیسههای پلاستیکی، کیسهی پارچهای خود را به سوپرمارکتها ببریم.
*به دنبال فروشگاههایی بگردیم که کمتر از بسته بندیهای پلاستیکی استفاده میکنند.
*اگر در کنار ساحل و یا جنگل قدم زدیم و به زبالههای پلاستیکی برخورد کردیم، آنها را جمع کنیم.
*همدیگر را از اثرات زیانبار استفاده از کیسههای پلاستیکی و ظروف یکبار مصرف آگاه و به عدم استفاده از آنها دعوت کنیم.
و هزاران ایده ای که می تواند برای داشتن دنیایی با پلاستیک کمتر به ذهن شما برسد.