” برای نجات جانم از تو سپاسگزارم ” این شعار کمپین روز جهانی اهداکنندگان خون در سال 2015 است. شعاری ساده و صمیمی از طرف آنهایی که خون‌های اهدایی را می‌گیرند. 11 سال پیش سازمان جهانی بهداشت، 14 ژوئن (24 خرداد) را به عنوان روز جهانی اهداکنندگان خون معرفی کرد. افرادی که داوطلبانه و صرفا برای نجات زندگی دیگران قدم در مراکز اهدای خون می‌گذارند و بدون چشمداشتی، باارزش‌ترین مایه جان خود را هدیه می‌دهند.
صحبت های مدیر روابط عمومی سازمان انتقال خون استان تهران، درباره چگونگی اهدای خون در ایران و شرایط افرادی که می‌خواهند خون اهدا کنند:
چه افرادی برای اهدای خون مراجعه می‌کنند و چه هدفی دارند؟
اهدای خون در ایران به صورت صد‌در‌صد داوطلبانه انجام می‌شود. اهدای خون داوطلبانه به این معنی است که افراد فقط با نیت انجام یک کار خوب و انساندوستانه به مراکز اهدای خون مراجعه می‌کنند. افرادی که فقط برای کمک به همنوع خود، خون اهدا می‌کنند در بخش مشاوره پزشکی صادقانه به سوالات پاسخ می‌دهند و نتیجه این رفتار صادقانه ارتقای ضریب سلامت خون اهدایی است. این موضوع بسیارمهمی است و بر همین اساس جدای از فرآیندهای فنی، مراکز انتقال خون دنیا در حوزه جذب و آموزش اهداکنندگان خون سرمایه‌گذاری ویژه‌ای انجام می‌دهند.
چه افرادی می‌توانند خون اهدا کنند؟
تمام افراد بین 18 تا 70 سال و سالم می‌توانند خون اهدا کنند. افرادی که برای نخستین بار قصد اهدای خون دارند باید کمتر از 60 سال داشته باشند. اهدای پلاسما و پلاکت هم تا 60 سالگی امکان دارد، اما اهدای خون کامل تا 65 یا 70 سالگی هم انجام می‌شود. افرادی که دچار هپاتیت B یا C یا بیماری‌های قابل انتقالی مثل ایدز هستند، نمی‌توانند خون اهدا کنند. برای اهدای خون همچنین لازم است حداقل 50 کیلوگرم وزن داشته باشید. در واقع افراد لاغر اندامی که وزنشان کمتر از 50 کیلوگرم است نمی‌توانند خون اهدا کنند. خانم‌های باردار و افرادی که دچار مشکلاتی از قبیل پرفشاری خون، فشارخون پایین، دیابت، تشنج و کم‌خونی هستند هم شرایط لازم برای اهدای خون را ندارند. افرادی که واکسن آنفلوآنزا می‌زنند هم باید بعد از 4 هفته برای اهدای خون مراجعه کنند.
آیا مصرف آنتی‌بیوتیک مانع اهدای خون می‌شود؟برای اهدای خون باید به چه نکات دیگری توجه کرد؟
اگر به دلیل سرماخوردگی یا آنژین آنتی‌بیوتیک مصرف می‌کنید، می‌توانید با یک وقفه ده روزه بعد از اتمام دوره درمان نسبت به اهدای خون اقدام کنید. البته اگر مصرف آنتی‌بیوتیک به دلیل عفونت ادراری یا گوارشی باشد باید بیش از این مدت صبر کنید. زمانی که برای اهدای خون مراجعه می‌کنید لازم است درباره داروهای مصرفی‌تان اطلاعات کاملی ارائه دهید.
همچنین انجام کارهای دندانپزشکی مثل جرمگیری مانعی برای اهدای خون نیست. البته نیاز به یک فاصله یک هفته‌ای دارد. در واقع برای پیشگیری از هر نوع احتمال انتقال باکتری لازم است یک هفته بعد از انجام کارهای دندانپزشکی برای اهدای خون مراجعه شود.
در مراکز اهدای خون در ساعات مختلفی خون‌گیری انجام می‌شود. اهدا‌کنندگان‌خون می‌توانند صبح زود، بعدازظهر و حتی عصر برای اهدای خون مراجعه کنند. بهتر است قبل از اهدای خون غذای سبکی میل کنند.
توصیه می‌شود بعد از اهدای خون به مدت 24 ساعت از انجام فعالیت‌های بدنی سنگین و رانندگی در مسافت‌های طولانی بپرهیزید.
آیا اهداکننده‌های ثابتی در سازمان عضو هستند؟
یکی از شاخص‌های ارزیابی کیفی انتقال خون‌ها در دنیا شاخص اهدای مستمر خون است. اهداکننده مستمر به کسی می‌گویند که در سال حداقل دو بار خون اهدا کرده باشد. آقایان 4 بار و خانم‌ها 3 بار در سال می‌توانند خون اهدا کنند. براساس این تعریف 52 درصد اهداکنندگان خون در کشور اهداکنندگان مستمر خون هستند و این رقم در استان تهران حدود 42 درصد است.
خون‌های اهدا شده پاسخگوی نیاز فعلی کشور هست؟
در سال گذشته بیش از 2 میلیون واحد خون در کشور اهدا شد. این میزان اهدای خون عدد قابل توجهی است و در حال حاضر جوابگوی نیاز کشور است.
سلامت اهداکننده چگونه برای سازمان محرز می‌شود؟
علاوه بر دقت سازمان انتقال خون ایران در مرحله مشاوره پزشکی قبل از اهدای خون، همان‌طور که گفته شد نتیجه چهار آزمایش، سلامت خون اهدایی را تائید می‌کنند. علاوه بر تعیین گروه خونی، چهار آزمایش تشخیصی ویروس‌های هپاتیت بی (HBV) ؛ اچ ـ آی ـ وی (HIV) و هپاتیت سی (HCV) و سیفلیس روی خون‌های اهدایی انجام می‌شود.