آرتروز
آرتروز واژه بسیار کلی در مورد هر فرسایش در مفاصل را شامل می شود. از عوامل تشدید کننده آرتروز می توان،
اضافه وزن، کم تحرکی ، فشار وارده بر مفاصل، عدم استفاده صحیح از مفاصل را نام برد اما نکته مهم اینست که
فرسایش قسمت اصلی زندگی ما بوده و جزء الینفک آن می باشد. به عبارتی نمی توان به طور قطع آن را درمان
نمود ولی می توان سرعت آن را به تعویق انداخت و یا حتی عالئم را که می تواند شامل درد، تورم ، التهاب ، ناتوانی
حرکتی می باشد را کاهش داده و یا از بین برد.
آرتروز یا استئوارتریت به معنای ساییدگی مفصل و تخریب سطح مفصلی و بدنبال آن تغییر شکل ، درد و محدودیت
حرکت در مفصل است. در این بیماری غضروف مفصل صدمه دیده و کم کم از بین میرود. آرتروز ممکن است هر
مفصلی را درگیر کند اما مفاصل بزرگ که وزن بدن را تحمل میکنند مثل مفصل زانو بیشتر در معرض ابتال
هستند. این بیماری عموما افراد باالی 05 سال را هدف قرار می دهد، با این همه در هر سنی احتمال ابتال به
آرتروز وجود دارد.
آرتروز زانو رایج ترین نوع آرتروز به شمار می رود و در حقیقت تخریب و فرسایش مزمن غضروف مفصلی اطراف
زانو است. غضروف مفصلی روی استخوان های مفصل زانو )پشت کشکک زانو، پایین استخوان ران و باالی استخوان
درشت نی( را می پوشاند.
اصلیترین عالئم آرتروز چیست؟
.1 اولین عالمت خشکی پس از استراحت است، به این معنی که گاهی اوقات وقتی مفصل به مدت طوالنی
بی حرکت مانده باشد و بخواهد فعالیت کند درد خواهد داشت. بیماران مبتال به آرتروز زانو صبحها که از
خواب بیدار میشوند به سختی راه میروند اما بعد از مدتی کم کم راه رفتنشان به حالت عادی بازمیگردد .
.2 دومین عالمت کاهش دامنه حرکتی است. به همین دلیل بیماران مبتال به آرتروز نمیتوانند به راحتی
زانوی خود را خم و راست کنند.
.3 سومین عالمت درد و تغیر شکل مفاصل است
عوامل ایجاد کننده و پیشرفت دهنده آرتروز چیست؟
سن :با باال رفتن سن آرتروز هم بیشتر می شود. ولی سن شروع آن در انسان های مختلف متفاوت است.
ژنتیک :در بعضی انسان ها به طور ژنتیکی و خانوادگی استعداد بروز آرتروز بیشتر است.
جنس :آرتروز در زنان بیشتر دیده می شود.
چاقی :ساییدگی مفاصل ران و زانو در افراد چاق بیشتر و زودتر ایجاد می شود.
نشستن و بی فعالیتی در طوالنی مدت
آسیب قبلی به مفصل :عفونت های قبلی در مفصل، شکستگی هایی که قبال در مفصل ایجاد شده است،
آسیب های لیگامانی که بر اثر حوادث قبل در مفصل به وجود آمده و مفصل را ناپایدار کرده اند و یا تغییر
شکل استخوان های اطراف مفصل می توانند موجب تشدید بروز آرتروز شوند.
شغل :نشستن و بی حرکتی طوالنی مدت و بالعکس فعالیت های بدنی شدید به علت شغل خاص یا
انجام ورزش خاص می تواند موجب بروز آرتروز یا ساییدگی مفصل شوند. آرتروز در ورزشکاران حرفه ای
که مدام در معرض ضربه خوردن هستند مثال در فوتبالیستها بسیار شایع است.
مهمترین اقدامات برای کنترل و درمان آرتروز چیست؟
پیشگیری از آرتروز بسیار مورد اهمیت است زیرا درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد و فقط با موارد زیر
میتوان باعث کاهش پیشرفت ، درد و تورم شد:
کم کردن فعالیت های بدنی نامناسب
استفاده کمتر از پله و زمین های شیب دار
استفاده از توالت های صندلی دار
بلند نکردن اجسام سنگین
یاد گرفتن طرز صحیح بلند کردن اجسام از روی زمین
کاهش وزن
ورزش و انجام نرمش های کششی و تقویتی ، چه با دستگاه و چه بدون دستگاه ، خصوصاً تمرینات
انقباضی جهت تقویت عضالت ، تمرین هایی که تحرک ، تعادل و عملکرد جسمی را بهبود می بخشد.
استفاده از وسایلی مانند بریس های زانو ، کفی های مخصوص کفش و تیپ زدن به کشکک جهت
جلوگیری از نیروهای آسیب رسان به مفصل زانو
گرم نگه داشتن مفصل مبتال به آرتروز
استفاده از دارو جهت کاهش درد و التهاب ) استامینوفن ، ایبوپروفن ، ناپروکسن ( به توصیه ی پزشک
فیزیوتراپی جهت کاهش پیشرفت آرتروز و درد
در نهایت تزریق ، تعویض مفصل و جراحی
چگونه فیزیوتراپی میتواند به درمان آرتروز کمک کند؟
فیزیوتراپی میتواند یک گزینه درمانی موثر برای افراد مبتال به آرتروز باشد. یک فیزیوتراپیست میتواند یک برنامه
ورزشی شخصی برای بیمار ایجاد کند که میتواند به بهبود انعطافپذیری و دامنه حرکتی مفاصل، کاهش درد و
سفتی و تقویت عضالت اطراف مفصل آسیب دیده کمک کند.
فیزیوتراپیست همچنین ممکن است از روشهایی مانند گرما یا یخ درمانی، تحریک الکتریکی و تکنیکهای درمان
دستی برای کمک به کاهش درد و بهبود تحرک مفاصل استفاده کند.
عالوه بر این، درمان آرتروز با فیزیوتراپی میتواند به بهبود تعادل و هماهنگی و کاهش خطر سایر آسیب ها کمک
کند. با همکاری نزدیک با یک فیزیوتراپ، افراد مبتال به آرتروز می توانند کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند و
استقالل خود را برای مدت طوالنیتری حفظ کنند.
توجه به این نکته مهم است که در حالی که فیزیوتراپی میتواند یک درمان موثر برای آرتروز باشد، اما همیشه
باید در ترکیب با سایر درمانهای توصیه شده مانند دارو درمانی و اصالح شیوه زندگی استفاده شود.