فشارخون بارداری (پره اکلامپسی)
مرور کلی
پره اکلامپسی یکی از عوارض بارداری است که به صورت فشار خون بالا و تخریب سایر ارگان ها مانند کبد و کلیه خود را نشان می دهد، معمولا بعد از هفته ۲۰ بارداری و در خانم هایی که قبلا فشار خون نرمالی داشته اند بروز می کند. عدم درمان آن سبب مشکلات جدی سلامتی حتی مرگ می شود و عوارض تهدید کننده ای برای مادر و نوزاد دارد.
بهترین درمان، انجام زایمان می باشد. حتی گاهی بعد از زایمان نیز مدتی طول می کشد تا در بیمار بهبودی حاصل شود. اگر خانمی در ماه های اولیه به پره اکلامپسی مبتلا شود بیمار و پزشک با کار دشواری رو به رو هستند. زیرا نوزاد به زمان بیشتری برای بلوغ نیاز دارد، اما باید از قرار دادن مادر ویا نوزاد در معرض خطر جدی اجتناب کرد.

علائم
پره اکلامپسی گاهی بدون علائم ایجاد می شود. فشار خون بالا ممکن است به آرامی ایجاد شود، یا ممکن است شروع ناگهانی داشته باشد. کنترل فشار خون بخش مهمی از مراقبت های دوران بارداری است. زیرا اولین علامت پره اکلامپسی معمولاً افزایش فشار خون است. فشار خون بیش از 140/90 میلی متر جیوه یا بیشتر – در دو اندازه گیری با فاصله حداقل 4 ساعت – غیر طبیعی است.
سایر علائم و نشانه های پره اکلامپسی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
– پروتئین اضافی در ادرار (پروتئینوری) یا سایر مشکلات کلیوی
– سردردهای شدید
– تغییرات بینایی، از جمله از دست دادن موقت بینایی، تاری دید و یا حساسیت به نور
– درد بالای شکم، معمولاً در زیر دنده های شما در سمت راست
– تهوع یا استفراغ
– کاهش حجم ادرار
– کاهش سطح پلاکت ها در خون
– اختلال در عملکرد کبد
– تنگی نفس، ناشی از تجمع مایع در ریه
افزایش ناگهانی وزن و تورم (ادم) (به ویژه در صورت و دستان شما) ممکن است با پره اکلامپسی رخ دهد. اما این موارد در بسیاری از حاملگی های طبیعی نیز رخ می دهد ، بنابراین علائم قابل اعتماد پره اکلامپسی محسوب نمی شوند.

علل:
محققان عقیده دارند که شروع آن به دلیل جفت است (ارگانی که باعث تغذیه جنین می شود) در مراحل اولیه عروق جدیدی جهت خونرسانی به جفت تشکیل می شوند. در زنان مبتلا به پره اکلامپسی این عروق به خوبی رشد نمی کنند، اختلال در عملکرد دارند و نازکتر هستند بنابراین خونرسانی در آنها کمتر است.

عوامل خطر
– داشتن سابقه قبلی پره اکلامپسی در خود و یا خانواده
– فشارخون مزمن
– بارداری نخست
– بارداری در سنین خیلی پایین و یا بالای ۳۵سال
– سیاه پوستان
– چاقی
– چند قلوزایی
– اگر فاصله بارداری کمتر از ۲ سال و بیشتر از ۱۰ سال باشد.
– سابقه بیماری کبدی،کلیوی، دیابت، مشکل انعقادی، لوپوس و فشار خون بالا
– لقاح آزمایشگاهی (IVF)

عوارض:
هرچه پره اکلامپسی شدیدتر و زودتر در بارداری رخ دهد، خطرات بیشتری برای شما و نوزادتان وجود دارد. پره اکلامپسی ممکن است منجر به انجام زایمان زودرس گردد.
در صورت وجود شرایط بالینی یا زمانی که نیاز به تسریع در فرآیند زایمان می باشد، ممکن است زایمان با روش سزارین ضروری باشد. در غیر این صورت، پزشک ممکن است زایمان طبیعی را توصیه کند. پزشک با شما در مورد نوع زایمان مناسب شرایطتان صحبت خواهد کرد.
عوارض پره اکلامپسی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

محدودیت رشد جنین: پره اکلامپسی بر سرخرگ های منتقل کننده خون به جفت تأثیر می گذارد. اگر جفت خون کافی دریافت نکند، کودک شما ممکن است خون و اکسیژن ناکافی و مواد مغذی کمتری دریافت کند. این می تواند منجر به کندی رشد شود که به عنوان محدودیت رشد جنین، وزن کم هنگام تولد یا زایمان زودرس شناخته می شود.
زایمان زودرس: اگر مبتلا به پره اکلامپسی هستید، ممکن است لازم باشد زودتر زایمان کنید تا جان شما و نوزادتان را نجات دهند. نارس بودن نوزاد می تواند منجر به سختی تنفس و مشکلات دیگر برای نوزاد شود.
جدا شدن جفت: پره اکلامپسی خطر جدا شدن جفت را افزایش می دهد، وضعیتی که در آن جفت قبل از زایمان از دیواره داخلی رحم جدا می شود. جدا شدن شدید می تواند باعث خونریزی شدید شود که می تواند برای شما و نوزادتان تهدید کننده باشد.
سندرم هلپ: مخفف همولیز (تخریب گلبول های قرمز خون)، افزایش آنزیم های کبدی و تعداد پلاکت های پایین است. سندرم هلپ شکل شدیدتری از پره اکلامپسی است که می تواند به سرعت برای شما و نوزاد شما تهدید کننده باشد. علائم سندرم هلپ شامل تهوع و استفراغ، سردرد و درد در قسمت فوقانی راست شکم است. سندرم هلپ بسیار خطرناک است زیرا نشان دهنده آسیب به چندین ارگان است. گاهی اوقات، ممکن است به طور ناگهانی، حتی قبل از تشخیص فشار خون بالا و یا بدون هیچ علامتی ایجاد شود.
اکلامپسی: هنگامی که پره اکلامپسی کنترل نشود، اکلامپسی (که در اصل پره اکلامپسی به همراه تشنج است) می تواند ایجاد کند. اغلب، هیچ علامت یا نشانه ای برای پیش بینی اکلامپسی وجود ندارد. از آنجا که اکلامپسی می تواند عواقب جدی برای مادر و نوزاد داشته باشد، بدون در نظر گرفتن فاصله بارداری، زایمان ضروری می شود.
سایر آسیب های اندام: پره اکلامپسی ممکن است به کلیه ها، کبد، ریه، قلب یا چشم آسیب برساند و ممکن است باعث سکته مغزی یا سایر آسیب های مغزی شود. میزان آسیب سایر اندام ها بستگی به شدت پره اکلامپسی دارد.
بیماری قلب و عروقی: ابتلا به پره اکلامپسی ممکن است خطر بیماری قلبی و عروق را در آینده افزایش دهد. اگر بیش از یک بار پره اکلامپسی داشته اید یا زایمان زودرس داشته اید،حتی این خطر بیشتر است. برای به حداقل رساندن این خطر، پس از زایمان سعی کنید وزن ایده آل خود را حفظ کنید، میوه و سبزیجات بخورید، به طور منظم ورزش کنید و سیگار نکشید.

پیشگیری:
خطر ابتلا به پره اکلامپسی را با موارد زیر کاهش دهید:
دوز پایین آسپرین: اگر با عوامل خطر خاصی روبرو هستید، از جمله سابقه پره اکلامپسی، فشار خون مزمن، بیماری کلیوی، دیابت یا بیماری های خود ایمنی، پزشک ممکن است آسپرین با دوز پایین (80 میلی گرم) روزانه را، پس از 12 هفته بارداری شروع کند.
مکمل های کلسیم: در برخی از جمعیت ها، زنانی که قبل از بارداری دچار کمبود کلسیم هستند و در دوران بارداری از طریق رژیم غذایی خود کلسیم کافی دریافت نمی کنند، ممکن است از مکمل های کلسیم برای جلوگیری از پره اکلامپسی سود ببرند.
این مهم است که شما هیچ گونه دارو ، ویتامین یا مکمل را بدون مشورت با پزشک خود مصرف نکنید.
قبل از باردار شدن، به خصوص اگر قبلاً پره اکلامپسی داشته اید، تا آنجا که می توانید سالم باشید. در صورت نیاز وزن خود را کاهش دهید و مطمئن شوید شرایط دیگر مانند دیابت به خوبی مدیریت می شوند.
درمان:
بهترین درمان زایمان می باشد. در این افراد ویزیت پزشک و آزمایش و سونوگرافی و بررسی حرکات جنین، در دفعات بیشتری نسبت به حالت نرمال انجام می شود.
درمان دارویی و آموزش به افراد مبتلا به پره اکلامپسی:
از داروهای کاهنده فشار خون استفاده می شود. دارویی که تجویز می شود بایستی جز داروهای بی خطر برای بارداری باشد.
کورتون: که اگر فرد پره اکلامپسی شرایط وخیم تری داشته باشد، تجویز می شود که باعث رشد بهتر ریه نوزاد و باعث عملکرد بهتر کبد و پلاکت ها می شود.
منیزیم سولفات که باعث جلوگیری از تشنج می شود
بستری مادر در بیمارستان جهت نظارت کامل و بررسی مایع آمنیوتیک و حرکات جنین و صدای ضربان قلب او.
داروهایی مثل ایبوبرفن و ادویل و ناپروکسن باعث افزایش فشار خون می شوند بنابراین بایستی حتما جهت مصرف مسکن بیمار با پزشک خود مشورت کند. همچنین توصیه به حمایت روحی این افراد میشود چون از لحاظ عاطفی بسیار تحریک پذیر هستند و شرایط فعلی آنها را بسیار نگران سلامت خود و جنین می کند.