آپاندیسیت
آپاندیسیت چیست؟
آپاندیس یک زائده کوچک انگشت مانند با طولی حدود 10 سانتی متر است که در سمت راست و پایین شکم، در ابتدای روده بزرگ قرار دارد. محتویات روده به طور مکرر وارد فضای آپاندیس می شود و دوباره به روده بزرگ تخلیه می شود. از آنجا که قطر آپاندیس کوچک است و به طور کامل تخلیه نمی شود، آمادگی برای انسداد و عفونت را دارد. عدم درمان به موقع می تواند سبب پارگی و یا حتی مرگ شود. آپاندیس نقش مهمی در ایمنی ایفا میکند و تا زمانی که دچار التهاب نشود، خارج نمیگردد.
علایم:
ممکن است با یک یا چند علامت زیر همراه باشد:
درد ناگهانی که از سمت راست پایین شکم شروع می شود.
درد ناگهانی که از اطراف ناف شما شروع می شود و اغلب به سمت پایین شکم شما انتشار می یابد.
تهوع و استفراغ
از دست دادن اشتها
تب درجه پایین که ممکن است با پیشرفت بیماری بدتر شود.
یبوست یا اسهال
نفخ شکم
محل درد ممکن است با توجه به سن و موقعیت آپاندیس متفاوت باشد. در خانم های باردار، درد از بالای شکم ایجاد می شود، زیرا آپاندیس در دوران بارداری بالاتر است.
تشخیص:
انجام معاینات بالینی و گرفتن شرح حال توسط پزشک مهم ترین قسمت در تشخیص آپاندیسیت می باشد. سایر تست های تشخیصی که به جراح کمک می کنند عبارت است از:
آزمایش خون ( برای بررسی تعداد سلول های سفید)
آزمایش ادرار
تصویربرداری از شکم با دستگاه سونوگرافی یا سی تی اسکن
درمان:
درمان آپاندیسیت معمولاً جراحی است. قبل از جراحی ممکن است به شما یک دوز آنتی بیوتیک برای درمان عفونت داده شود.
نوع بيهوشي با توجه به شرايط شما انتخاب مي شود. در بيهوشي كامل پزشك لوله اي در داخل دهان شما قرار ميدهد تا از طريق آن نفس بكشيد و شما در طول عمل خواب هستيد و دردي را احساس نمي كنيد. در روش بيهوشي اسپاينال (بي حسي نخاعي) پزشك سوزني باريك در ناحيه كمر شما وارد ميكند و ناحيه عمل را بي حس مي كند.
آپاندکتومی را می توان بصورت جراحی باز، با استفاده از یک برش شکم به طول حدود 5 تا 10 سانتی متر انجام داد. یا می توان جراحی را از طریق روش بسته با چند برش کوچک شکم (جراحی لاپاراسکوپی) انجام داد. در حین عمل لاپاراسکوپی، جراح ابزارها و دوربین فیلمبرداری را به شکم شما وارد می کند تا آپاندیس شما را خارج کند.
اما جراحی لاپاراسکوپی برای همه مناسب نیست. اگر آپاندیس شما پاره شده باشد، میزان عفونت زیاد باشد و یا دچار آبسه شده باشید، ممکن است نیاز به جراحی باز داشته باشید. ممکن است در حین عمل یک لوله (درن) برای خروج ترشحات در محل عمل قرار داده شود.
معمولا میزان اقامت بعد از جراحی 24 تا 48 ساعت می باشد. آپاندیس شما بعد از عمل به آزمایشگاه ارسال می گردد.
مراقبت های بعد از جراحی:
پس از عمل شما به ريكاوري منتقل مي شويد و در آنجا ضربان قلب، فشار خون و سطح اكسيژن مورد ارزيابي قرار مي گيرد.
پس از عمل و به هوش آمدن به شما داروهای مسکن و آنتی بیوتیک طبق دستور پزشک معالج داده خواهد شد.
پس از هوشیاری کامل رژیم مایعات برای شما شروع می شود. در صورت تحمل کم کم رژیم غذایی معمولی برای شما شروع می گردد.
جابه جايي و تحرک و انجام تنفس عميق پس از عمل، از عوارض عمل همانند تشكيل لخته، تجمع مايع در ريه و عفونت ريه جلوگيري مي كند. در هر ساعت 5 تا 10 تنفس عميق انجام دهيد و هر بار 3 تا 5 ثانيه نفس خود را نگه داريد.
براي پيشگيري از ايجاد لخته در پا پس از جراحي 5 تا 6 بار در روز پياده روي كنيد و جوراب هاي ضد تشكيل لخته بپوشيد.
مراقب های در منزل
معمولا قبل از ترخیص پانسمان برداشته می شود و می توانید دوش بگیرید، از حمام کردن در وان اجتناب کنید.
در صورتی که برای شما درن گذاشته شده است از پزشک در ارتباط با زمان حمام سوال کنید.
برای شروع کار های اداری 10 روز و برای انجام فعالیت های سخت، بلند کردن اجسام سنگین، زور زدن ورزش های سنگین 6 هفته زمان نیاز دارید.
در رژیم غذایی خود مقادیر زیاد پروتیین (گوشت کم چرب، تخم مرغ، لبنیات و …)، ویتامین C، گوجه فرنگی و مرکبات قرار دهید.
در روز های اول بعد از عمل مصرف مواد غذایی نفاخ را ( حبوبات مانند لوبیا، نخود و سبزیجات خام مانند تربچه، خیار، کلم، کلم بروکلی و نوشابه گازدار و …) محدود کنید.
جهت پیشگیری از یبوست روزانه 8 تا 10 ليوان آب ميل نماييد. رژيم غذايي پر فيبر غیر نفاخ مصرف نماييد. در صورت عدم انجام اجابت مزاج از پزشك خود دارو دريافت نماييد.
7 تا 10 روز پس از جراحی جهت کشیدن بخیه با جواب پاتولوژی به مطب دکتر مراجعه نمایید.
در صورت بروز علایم زیر به پزشک خود مراجعه نمایید:
- افزايش شدت درد
- تب بيش از 3/38
- استفراغ مداوم
- تورم، قرمزي، بوي بد يا ترشح از محل عمل
- خون ریزی
- در صورت رویت تورم (که معمولا یک طرفه می باشد)، درد و قرمزی در پاها
- تنگی نفس
- ضعف و بی حالی شدید
- نداشتن مدفوع برای 3 روز متوالی و سفتی شکم
- رویت کبودی وسیع روی شکمپ
- نفخ شدید