برگزاری نخستین سمینار علمی تازه‌های سرطان روده بزرگ در مشهد فرصتی بود تا رئیس اداره پیشگیری از سرطان وزارت بهداشت درباره این بیماری هشدار داده و آمارهای تازه‌ای اعلام کند. دکتر علی قنبری مطلق خبر داد که در سال۹۱ بیش از ۷هزار نفر مبتلا به سرطان روده بزرگ شدند که این آمار در سال۱۴۰۹ به ۱۴هزار نفر خواهد رسید. حالا این موضوع آنقدر جدی شده که وزارت بهداشت تصمیم گرفته طرح غربالگری سرطان روده بزرگ را در کشور اجرا کند.
آنطور که رئیس بخش سرطان وزارت بهداشت می‌گوید مهم‌ترین راهبرد برای کنترل شیوع سرطان روده بزرگ که بعد از سرطان معده شیوع بسیار بالایی در کشور دارد، تشخیص زودهنگام است و برای این هدف هم طرح تشخیص زودهنگام و غربالگری آن در شهرهای زیر ۵۰هزار نفر در حال اجراست.
قنبری‌مطلق با تأکید بر اینکه خوشبختانه سرطان روده بزرگ چنانچه به موقع تشخیص داده شود قابل درمان و بهبود است، توضیح می‌دهد: سرطان روده بزرگ بیشتر در استان‌های شمالی کشور مانند گیلان،مازندران، تهران و سمنان شیوع پیدا کرده که خراسان رضوی در گروه متوسط ابتلا به این بیماری قرار دارد.در سال۹۱ خراسان رضوی ۵۵۶نفر مبتلا به سرطان روده بزرگ داشته که در سال۹۴ پیش‌بینی می‌شود به ۶۱۵نفر و در سال۱۴۰۴ به ۸۸۵نفر برسد.
او البته تأکید می‌کند که دلیل شیوع بیشتر سرطان روده بزرگ در استان‌های شمالی می‌تواند با اضافه وزن، استفاده از چربی زیاد و مصرف غذاهای با کالری بالا ارتباط داشته باشد.همه اینها در حالی است که در سرطان روده بزرگ یا سرطان کولون، سلول‌های سرطانی درون بافت روده شروع به تکثیر می‌کنند. اگر چه این سرطان از معمول‌ترین سرطان‌هاست، به‌دلیل بهبود روش‌های غربالگری و تشخیصی، تعداد موارد جدید این بیماری و مرگ ناشی از آن به‌طور قابل ملاحظه‌ای کاهش یافته‌است. پزشکان تحرک و ورزش، تعدیل وزن و جلوگیری از چاقی، مصرف آسپیرین و داروهای ضد‌التهابی، رژیم غذایی پرفیبر از قبیل سبزیجات و میوه‌جات و سبوس گندم، مصرف کافی اسید فولیک و کلسیم را مهم‌ترین عوامل محافظت‌کننده در برابر سرطان روده بزرگ می‌دانند.
- سرطان در ایران
ثبت ابتلای بیش از 7هزار ایرانی به سرطان روده بزرگ در سال91 در حالی است که مسئولان وزارت بهداشت تأکید دارند بروز سرطان در ایران هم از متوسط جهانی و هم نسبت به کشورهای دیگر مانند ترکیه، عراق و… کمتر است. اما سرطان در جهان سیر صعودی دارد به‌طوری که میزان این بیماری در سال2012 میلادی، حدود 14میلیون نفر و در سال2030 به حدود 30میلیون نفر می‌رسد. پیش‌بینی می‌شود 70درصد این افزایش در کشورهای در حال توسعه مانند ایران باشد و این یعنی باید درباره گسترش انواع سرطان‌ها در ایران نگران بود.
مهم‌ترین علت ابتلا به سرطان، سبک زندگی و نوع تغذیه از یک طرف و عوامل محیطی مانند آلودگی از سوی دیگر عنوان می‌شود. علاوه بر این در درمان سرطان‌ها یکی از مهم‌ترین عوامل شناخت به موقع است که با انواع غربالگری و توجه مردم به انجام تست‌های دوره‌ای پزشکی مربوط می‌شود. عامل مهم دیگر در درمان سرطان‌ها نیز امکانات درمانی است که البته با ضعف‌هایی در کشور همراه است. از نظر امکانات شیمی‌درمانی کمبودهای جدی در سراسر کشور وجود دارد و به گفته مسئولان تنها 60دستگاه رادیوتراپی در کشور در اختیار داریم درحالی‌که به دوبرابر این تعداد نیازمندیم. براساس پیش‌بینی‌های مسئولان وزارت بهداشت سالانه 85 تا 90هزار نفر به سرطان مبتلا می‌شوند، این یعنی از همین حالا تا اسفند آینده احتمال دارد به اندازه یک استادیوم آزادی سرطانی جدید به کشور اضافه شود، مگر اینکه از سبزیجات و میوه‌ها بیشتر استفاده کنیم و مصرف نمک، چربی‌ها و شیرینی‌ها را تا جایی که می‌شود کم کنیم.
- درمان سرطان روده بزرگ
تغییر در عادات اجابت مزاج مانند اسهال یا یبوست، مشاهده خون در مدفوع، ناراحتی مداوم شکم مانند گرفتگی، نفخ و درد، ضعف و خستگی و کاهش بی‌دلیل وزن مهم‌ترین نشانه‌های بروز سرطان روده بزرگ هستند. بسیاری از افراد مبتلا به سرطان روده بزرگ، هیچ علامتی را در مراحل اولیه این بیماری گزارش نمی‌کنند. شیمی‌درمانی می‌تواند سبب بهبود کیفیت زندگی و طول عمر مبتلایان به سرطان روده بزرگ شود. توصیه می‌شود که تست‌های غربالگری برای تشخیص سرطان روده بزرگ از سن 50سالگی شروع شود و برای کسانی که سابقه خانوادگی ابتلا به آن را دارند، از سنین پایین‌تر آغاز شود.